Uppstillt lýðræði

Pólitík snýst að mestu leyti um völd. Ekki málamiðlanir. Sá sem hefur völd getur tekið ákvarðanir án þess að þurfa að miðla málum. Því meiri völd, þeim mun færri málamiðlanir. Á Íslandi hópa stjórnmálaflokkar sig saman í meirihlutastjórn til þess að ráða öllu. Til þess að taka öll völd. Til þess að fækka málamiðlunum.

Völd stjórnmálaflokka á Íslandi eru þannig mjög mikil, sérstaklega ef þeir standa sig vel í kosningum. Til þess að auka líkurnar á velgengni reyna flokkarnir að fá til liðs við sig nafntogaða einstaklinga í aðdraganda kosninga, því frægðarljómanum fylgir yfirleitt ákveðið traust. Vandinn er að það fylgir því líka ákveðin áhætta að stíga inn á pólitíska sviðið. Sérstaklega ef flokksfélagar telja önnur en hin nafntoguðu best til þess fallin að vinna að framgangi flokksins. Sumir flokkar leysa það vandamál með því að leyfa flokksfélögum ekki að ráða neinu um uppröðun frambjóðenda. Þannig telja flokkarnir að hægt sé að tryggja bæði framgang nafntogaðra nýliða og setu þeirra sem völdin hafa, eða öfugt. Hvað sem hentar þeim sem ráða.

Framboðslistinn sem flokkarnir leggja fram í alþingiskosningum er svo nánast óbreytanlegur. Kjósendur geta vissulega reynt að breyta röð frambjóðenda með því að strika yfir eitt nafn eða fleiri á kjörseðlinum. Það er hins vegar nánast ógerlegt að hafa áhrif á þá röðun sem flokkarnir bjóða upp á, til þess þyrfti gríðarstór hópur kjósenda þess flokks að strika allur út sömu frambjóðendur. Frambjóðendaval flokkseigenda hefur því yfirhöndina.

Í frumvarpi að nýrri stjórnarskrá eru þessi völd stjórnmálaflokka minnkuð, þar sem bæði er boðið upp á einstaklingsframboð og óraðaða framboðslista. Það þýðir að kjósendur ráða röðun frambjóðenda 100% á meðan stjórnmálasamtökin ráða engu um það. Þannig geta einstaklingar komið atkvæði sínu fram hjá ægivaldi flokkakerfisins.

Þetta er meðal ótal ástæðna fyrir því að Píratar vilja nýju stjórnarskrána. Ekki aðeins til að virða lýðræðislega niðurstöðu þjóðaratkvæðagreiðslu heldur jafnframt til að efla lýðræðið enn frekar. Færa völdin frá flokkunum, eigendum þeirra og reykfylltum bakherbergjum. Gefa þjóðinni tækin til að taka málin í sínar hendur þegar valdhafar klúðra málunum eða láta geðþótta ráða för.

Það þarf kjark til að treysta lýðræðinu, sem er kannski stærsta ástæðan fyrir því að gömlu flokkarnir leita leiða fram hjá því. Takmarka aðkomu eigin meðlima að vali á frambjóðendum og þykjast ekki kannast við þjóðaratkvæðagreiðslur. Allt til þess að standa vörð um völd flokksins.

Þangað til að lýðræðisumbætur nýju stjórnarskrárinnar verða að veruleika eigum við að dæma flokka út frá afstöðu þeirra til valds og lýðræðis. Velja flokka sem þora að treysta lýðræðinu. Flokka sem þora að takmarka eigin völd. Flokka eins og Pírata.

Kommentakerfi Pírata

Skrifa ummæli við þessa grein

Skrifaðu athugasemdina þína
Vinsamlegast sláðu inn nafnið þitt hér

Og ólögum eyða

Þegar öryggi okkar er ógnað hugsum við gjarnan um eigin hag en ekki annarra. Það er eingöngu...

On­lyFans, klám og ó­skyn­sam­legar refsingar

Umræðan um klám er mikilvæg og henni er hvergi nærri lokið. Það eru margir vinklar á henni...

Píratar í 10 ár og meira

Píratahreyfingin er 16 ára gömul á heimsvísu en 10 ára gömul á Íslandi. Árið 2013 tóku Píratar...

Borgarbúar skulu fá fyrsta flokks hjólastíga

Of oft þarf ég að grípa inn í tilvik þar sem mér finnst vanta upp á grænan...

Þegar kerfið segir nei

Þegar sambandsslit ganga vel eru þau samt erfið. Þegar þau ganga illa og annar aðilinn fæst jafnvel...

Áratugur í Íslenskum stjórnmálum

Það er sagt að vika sé langur tími í pólitík, svo það hlýtur að teljast ágætt að...

A Decade in Icelandic Politics

There is a saying that a week is a long time in politics, so the fact that...

Manneskjan í jakkafötunum

Áður en ég byrjaði í stjórnmálum sá ég þingmenn alltaf fyrir mér sem fólk í jakkafötum og...

Destroyed by Unjust Law

We tend to think of our own interests rather than others when our safety is threatened, but...

Og ólögum eyða

Þegar öryggi okkar er ógnað hugsum við gjarnan um eigin hag en ekki annarra. Það er eingöngu...

Börn í kerfinu þola enga bið

Samfélagið hefur nú heyrt hræðilegar og átakanlegar sögur af reynslu kvenna sem hlutu úrræði á Laugalandi í...

Suðvesturkjördæmi tapar þingmanni

Okkur mun ekki skorta áskoranir á nýju ári. Farsóttir, náttúruhamfarir og sveitarstjórnarkosningar auk þess sem Alþingi hefur...

Meina þingmenn það sem þeir sögðu?

Ríki heims stefna á að vinna langtum meira jarðefnaeldsneyti en óhætt er, ætli þau að ná markmiðum...

Lýðræði er miklu meira en bara kosningar

Slagorð Pírata fyrir alþingiskosningarnar er „Lýðræði - ekkert kjaftæði“ og ekki að ástæðulausu.  Píratar voru stofnaðir til þess...

Skattarnir sem þú sérð ekki

Við Píratar erum stundum gagnrýnd fyrir það að tala mikið um aðgerðir gegn spillingu. Það sé óþarfi...

Ert þú með lægri laun en þing­maður?

Píratar telja að skattkerfið eigi að vera tvennt: Stigvaxandi (á ensku: progressive) og grænt. Það þýðir annars vegar að...