Þarf þrí­eyki fyrir lofts­lags­málin?

Nú er hálft ár liðið síðan kóróna­veiran um­bylti hvers­dags­leikanum sem tók skyndi­lega miklum breytingum. Það er ljóst að við erum lík­lega ekki á leið í fyrra horf alveg á næstunni og raun­veru­lega er spurning hvort við ættum nokkuð að stefna á að fara aftur í fyrra horf.

Far­aldurinn hefur sýnt okkur að vísindin skipta máli. Sér­fræði­þekking er mikil­væg. Það að fylgja ráðum fag­fólksins okkar getur greint á milli lífs og dauða. Við ættum því að hlusta þegar vísinda­menn vara okkur við að­steðjandi hættu. Það getur bjargað lífi okkar.

Kóróna­veirufar­aldurinn er nefni­lega ekki pólitískt mál. Þetta virðumst við öll geta verið sam­mála um og þau lönd sem hafa tæklað far­aldurinn hvað best hafa leyft sér­fræðingum að eiga sviðið. En þannig er mál með vexti að lofts­lags­breytingar eru heldur ekki pólitískt mál, eða ættu í það minnsta ekki að vera það. Að okkur steðjar hætta, raun­veru­leg og al­var­leg ógn, vegna lofts­lags­breytinga. Við höfum treyst sér­fræðingunum hvað varðar við­brögð við CO­VID-19 og það hefur skilað góðum árangri. Af hverju gerum við ekki hið sama fyrir lofts­lagið?

Stað­reyndin er sú að við þurfum að bretta upp ermarnar, nú sem aldrei fyrr. Við höfum tak­markaðan tíma til þess að sporna við hlýnun jarðar. Allar okkar að­gerðir þurfa að taka mið af því hverjar af­leiðingarnar af þeim eru til lengri tíma fyrir lofts­lagið. Allar okkar að­gerðir.

Sveitar­stjórnir heimsins, sér­stak­lega í hinum vest­ræna heimi, bera mikla á­byrgð í bar­áttunni við hlýnun jarðar. Það er þeirra hlut­verk að ganga fram með góðu for­dæmi á­samt því að búa svo í haginn að al­menningur og fyrir­tæki geti á auð­veldan máta minnkað vist­spor sitt. Það er okkar hlut­verk að skipu­leggja sjálf bæra byggð með þjónustu í nær­um­hverfi og inn­viðum fyrir virka sam­göngu­máta.

Nú líður að því að sveitar­stjórnir fari að vinna fjár­hags­á­ætlun fyrir næsta ár. Ljóst að að­stæður fyrir fjár­hags­á­ætlunar­gerð eru mjög ó­venju­legar, en í því felast tæki­færi til að hugsa öðru­vísi. Við þurfum til dæmis að hefja lofts­lags­mat á öllum okkar fjár­festingum. Það ætti reyndar að vera jafn sjálf­sagt og kostnaðar­mat. Nú er tími til þess að huga að lofts­lags­breytingum í öllum okkar að­gerðum, með grænum inn­kaupum, grænum fjár­festingum og grænu skipu­lagi. Af hverju er látið eins og lofts­lags­á­hrif á­kvarðana skipti minna máli en fjár­hags­leg?

Sveitar­fé­lög landsins hafa ein­stakt tæki­færi til að standa undir mann­afla­frekum, grænum fram­kvæmdum. Má þarf nefna sem dæmi skóg­rækt, gerð hjóla- og göngu­stíga, upp­setningu hrað­hleðslu­stöðva, þróun lausna til að veita þjónustu bæjar­fé­lagsins í gegn um netið í ríkari mæli og hvetja fyrir­tæki til að veita þjónustu í heima­byggð.

Nú er rétti tíminn til að sýna í verki að við forgangsröðum í þágu umhverfisins og heilsu og líðanar bæði íbúa og jarðarinnar okkar, líkt og þríeykið knáa hefur gert í baráttunni við COVID-19. Fyrir okkur öll og komandi kynslóðir.

Höfundur er bæjarfulltrúi Pírata í Kópavogi.