Í umræðum um fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar þar sem stjórnvöld setja sér stefnu fyrir næstu fimm ár spurði ég forsætisráðherra eftirfarandi spurningar:
Stefnumótun í opinberum fjármálum er nú gagnsærri en undanfarin ár með innleiðingu velsældarviðmiða í fjármálaáætlun. Fyrstu skrefin eru ágæt en það eru nokkur atriði sem mætti bæta. Það mætti til dæmis hafa samantekt sem nær yfir öll málefnasviðin fyrir hvern velsældarmælikvarða þannig að það sé hægt að sjá ætluð heildaráhrif og kostnað.
Í fjármálaáætluninni er fjallað um velsældaráherslur ríkisstjórnarinnar en þær eru andlegt heilbrigði, öryggi í húsnæðismálum, virkni í námi og starfi, kolefnislaus framtíð, gróska í nýsköpun og betri samskipti við almenning.
Nú langar mig til þess að spyrja forsætisráðherra um síðustu áhersluna, betri samskipti við almenning og gríp þá til umsagnar Jóns Ólafssonar við stjórnarskrárfrumvörpum forsætisráðherra.
Grein úr Stundin#125
Þetta kemur frá formanni starfshóps forsætisráðherra um traust á stjórnmálum. Ég spyr því, er það nóg að segjast vilja betri samskipti við almenning en gera ekkert við þau samskipti ef niðurstöðurnar eru ekki þóknanlegar stjórnvöldum?”
Svar forsætisráðherra var á þann hátt að það væri bara jákvætt að þetta mál væri nú í samráðsgáttinni að safna athugasemdum. Að tekið yrði tillit til þeirra umsagna og þar fram eftir götunum. Það eru tvö vandamál við það svar. Til að byrja með fjallaði gagnrýnin einmitt um að þau drög sem forsætisráðherra lagði fram virtust ekki taka neitt tillit til fyrra samráðs. Að ekki væri gerð nein tilraun til þess að útskýra af hverju ekki. Seinna vandamálið er alvarlegra því það fjallar um niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðslu. Alls voru það rúmir tveir þriðju kjósenda sem greiddu atkvæði um að leggja ætti tillögur stjórnlagaráðs til grundvallar frumvarpi að nýrri stjórnarskrá. Að frumvarpi. Ekki frumvörpum. Það var ekki kosið um hvort það ætti að búta niður heildstætt frumvarp til þess að stjórnvöld gætu innleitt það sem þeim er þóknanlegt.
Það er því augljóst að sama hvað forsætisráðherra segir, þá er núverndi ferli stjórnarskrárbreytinga ekki að uppfylla niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðslu. Áform um að klára endurskoðun stjórnarskrárinnar á tveimur kjörtímabilum er telst heldur ekki að uppfylla niðurstöðu þjóðaratkvæðagreiðslu. Enn fremur þá er það fjármagn sem hefur hingað til verið notað til þess að styðja við starf nefndar um endurskoðun stjórnarskrár ekki lengur að finna í fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar fyrir næsta kjörtímabil.
Stjórnmálamenn valdaflokkanna hafa verið staðnir að því að snúa út úr og mála aðra mynd en beðið var um. Það er ekkert nýtt á ferð hérna nema endurtekið efni valdhafa að hunsa lýðræðislegar niðurstöður.
